Een prachtige stal met gouden ornamenten waar een dik pak stroo in ligt, een kraak nette gang, een mega binnenbak en een buitenbak om u tegen te zeggen, dat is het beeld wat velen hadden/hebben bij het denken aan paarden houden.
Is dat wel voldoende? Is het voor je paard voldoende om 1-2 uurtjes van de 24 uit de stal te komen? Is het voor je paard voldoende om even gecontroleerd te bewegen, op de meeste dagen van de week, en als het goed gaat nog eens een uurtje op de paddock al dan niet met een vriendje? En is het voor je paard dan ook goed om 2 maal daags wat hooi te krijgen en 2-3 maal daags een flinke schep krachtvoer? Ja toch hoor ik je denken. Wel, lees deze blog even met een open mind en kom dan nog eens terug op je antwoord.
Onze paarden doen zoveel voor ons maar doen wij wel genoeg voor hun? Om hun te laten presteren moeten wij voor hun aan bepaalde voorwaarden kunnen voldoen. Deze voorwaarden zijn de basis behoeften.
Helaas doen we veel te vaak te kort voor onze paarden. Hoe dan hoor ik je denken? Wel het gaat je misschien verbazen dat zo'n mega luxe stal niet hetgene is waar je paard op staat te wachten... Nee, echt niet. Laat me je kort vertellen over enkele basis behoeften voor onze paarden:
- Een paard is een kudde dier en heeft dus Vriendjes nodig
- Een wild paard legt dagelijks KM’s af en beweegt dus bijna de hele dag door. Vrijheid is dus een must
- Wilde paarden eten ook grote delen van de dag. Ze eten gras, struiken, bloemen, kruiden,… voldoende en vooral juiste Voeding is een noodzaak
Een goede basis voor een gelukkig/gezond paard begint dus bij de 3 V’s: voedsel, vriendjes en vrijheid.
Maar allé Tanja, hij komt toch uit zijn stal?
Tja, nu ga ik eens heel cru zijn (sorry, not sorry): ter vergelijking sluit ik je op in een wc waar je net in kan bewegen, waar je 2 maal daags wat eten krijgt, sommige dagen eens 1-2 uur buiten mag en als je geluk hebt 1 uur mag babbelen met een ander persoon. Met wat geluk heb je een luikje met zicht op een buitenpiste of weide, in andere gevallen kijk je recht op je overbuur. Over je overbuur of de buur links/rechts van je gesproken, stel je voor dat deze de hele dag door probeert te bijten naar je, tegen de muur staat te stampen, aan het luchtzuigen of aan het weven is. Of beeld je in dat je in een zeer drukke gang staat waar altijd passage en drukte is, waar ten pas en ten onpas kleine kindjes je snoet willen aaien of een ander paard die ze voor je deur klaarmaken. Niet zo fijn hé? Toch is dit voor heel veel paarden dagelijkse kost. Dit dus even ter zijde.
Iets wat je moet weten is dat een paard al snel 10-12 kg hooi per dag eet. Het is soms zelf meer als je paard in het werk zit, drachtig is, een veulen aan de voet heeft of als het paard moet bijkomen. Een tweede belangrijk iets is dat hun vertering stelsel er niet voor gemaakt is om lange periodes zonder voer te staan. De hoeveelheid krachtvoer, die overigens voor veel paarden zelf echt overbodig is, is geen goede of gezonde keuze en teveel in een keer. Ik zie/hoor vaak dat mensen 1KG of meer per voerbeurt gaan geven! De maag van je paard zit dan echt veel te vol. In tegenstelling tot wat veel mensen denken is de maag van een paard niet zo groot. Paarden eten bijna een hele dag door, de basis voor hun is goed ruwvoer -> hooi.
In het wild eten zij volgens het hapje - stapje principe. Ze eten wat en stappen wat, dit de hele dag door. Als ze smorgens een klein beetje hooi krijgen met een flinke schep krachtvoer zit die maag eerst compleet vol. Tegen de middag is deze zo goed als leeg. Als de volgende voerbeurt dan pas s'avonds komt staat het paard veel te lang zonder eten en wordt de kans op maagzweren groter. Best voorzie je dus voldoende hooi verspreid doorheen de dag zodat ze niet zonder knabbeltje komen te vallen.
Nu, wil je echt wat gaan voeren aan je paard, kies dan voor een gezonde balancer zonder suiker, granen, maïs, melasse, bietenpulp...
Paarden die niet in de sport lopen kunnen het prima redden op hooi met aanvulling zoals kruiden, takken, struiken, evenuteel wat balancer. En ja, dit is iets wat de voedingsindustrie echt niet graag gaat horen. De dagen dat je paard werk voer je hem wat extra hooi bij. Na de arbeid kun je altijd een bakje geven, opteer dan terug voor een gezonde balancer.
O, en als ik spreek over hooi, dan heb ik het over onverpakt hooi. Dat is namelijk het beste voor de paarden. Side note; ik besef dat niet iedereen onverpakt kan voeren, weet als dit niet mogelijk is er wel enkele dingen zijn die je wel kan doen om verpakt hooi wat droger te krijgen en bepaalde bacteriën te gaan doden voor je het voert.
Je kan altijd voor nog meer variatie zorgen door kruiden, bloemen, planten, zaden, takken van bv een wilgenboom of struiken zoals meidoorn te gaan aanbieden. Deze kun je gaan verstoppen op je PP, weide, schuilstal zonder dat je daar voer hoeft aan toe te voegen. Denk aan puzzelhoekjes, boomstammen, snacknetten en andere verrijkingsmogelijkheden.
Nog iets wat niet onbelangrijk is is dat je je paard niet traint op een lege maag. Dit kan leiden tot maagzweren: een paardenmaag bestaat namelijk uit 2 soorten bekleding, een normale bekleding en eentje die speciaal ontworpen is om tegen het maagzuur te kunnen. Dat zie je hiernaast mooi afgebeeld: waar het maagzuur zit heeft de maag een andere structuur. Dit laagje beschermt dus dat deel van de maag. Je ziet ook dat de maag leeg is, bij opspattend maagzuur heb je maagzweren als gevolg.
Vervolgens hebben paarden nood aan sociaal contact, het zijn kuddedieren en doen dus veel samen: eten, drinken, groomen, … Alles is een sociaal gebeuren. Helaas maken we ze het hier wederom niet makkelijk. We mixen namelijk veel rassen en geslachten in de weides. Wat voor jullie misschien wel nieuw gaat zijn is dit -> elk ras heeft zijn eigen soort dialect, net als wij mensen ons dialect hebben. Het is dus niet raar dat er wel eens wrevel ontstaat in de door ons samengestelde kuddes.
Als je paarden gaat samenzetten doe dit geleidelijk aan en niet 'tgo ze vechten het maar uit'. Bekijk van te voren al eens of de karakters zouden samen passen. Een zeer onderdanig paard moet je niet tussen hele sterke karakters steken. Daar komt ook nog bij kijken dat elk paard rustig moet kunnen eten/drinken. Als je paarden hebt met erge voernijd kan dit al een probleem worden.
Je paard ingepakt met 3 dekens, peesjes en weet ik veel wat nog meer voor een uurtje alleen op de paddock zetten is ook maar niets. Ookal is je paard een athleet die presteert op hoog niveau, ook zij hebben dezelfde basisbehoeften waar wij moeten aan voldoen. (prentje van Emily Cole)
Nog even over dekens: Paarden die een deken op hebben kunnen elkaar moeilijker groomen. En ja, ik weet dat het soms wel nodig is om je paard een deken op te leggen. Wees je ervan bewust dat dit kan zorgen voor beperkingen in het bewegen, doffere vacht, verlies van het vachtmechanisme, comprimeren van de fascia, oververhitting, ... Zorg dus als je paard een deken op heeft dat je deze geregeld uit doet. Is het je al op gevallen dat paarden die een deken op hebben soms wel eens een 'deukje' voor de schoft hebben in de hals?
Last but not least: hoe meer vrije beweging een paard heeft hoe beter. Dit geld voor paarden van ELKE leeftijd van elk ras. En met vrije beweging bedoel ik echt VRIJE beweging. Stilstaan is doodgaan. Vrije beweging is niet aan de longe, niet terwijl je hem/haar uitstapt/rijdt, niet terwijl je hem/haar los werkt in de bak. Vrij op de paddock of op de weide. Hoe meer vrije beweging voor je paard hoe beter! Niet alleen voor hun mentale gezondheid maar ook voor hun algemene (darm)gezondheid. Wist je dat wanneer een veulentje heel vaak op stal staat het al een grote achterstand krijg op proprioceptie?
'Ja maar bij ons komen ze een halve dag op de wei' dat is al iets! Je kan eventueel met de staluitbater kijken of ze eventueel langer op de wei kunnen. Tracks of PP zijn ook een goede optie al moet je dan zorgen voor voldoende voer- en drinkplekken, voldoende vluchtwegen en dat er harmonie in de kudde heerst. Elk paard moet zijn portie op een rustige manier kunnen eten.
Lukt het niet om je paard lang buiten te hebben dan heb ik hier nog wat tips (met dank aan Raquel S. voor haar input hierover!):
- Probeer te rijden of met je paard te werken in de uren dat hij op stal staat, zodat hij/zij niet moet in boeten op weide tijd én op die manier komt je paard nog langer uit de stal. Je kan zo je paard misschien in de paddock zetten als je toekomt en in die tijd al je spullen al klaar zetten op de poetsplaats, nog een naar het toilet gaan en dan je paard gaan klaarmaken. Na het werken kun je hem/haar vervolgens weer nog even op de paddock zetten terwijl je alles opruimt en eventueel nog een babbeltje doet met je stalgenoten. Allemaal kleine bijdrages op het verkorten van de tijd op stal.
- In de winter periode of wanneer weidegang geen optie is kun je eventueel met een groepje op stal afspreken om jullie paarden samen op de paddock te zetten voor een paar uur. In tussentijd kun je klusjes doen, je paard observeren, bijkletsen met andere stalgenoten of materiaal gaan onderhouden. Zorg ook hier dat je rijd wanneer hij/zij niet op de paddock staat.
Ik weet dat 24/7 buiten met schuilstal enzo niet voor iedereen een optie is. Echter hoop ik dat jullie met deze tips toch al wat verder kunnen en vooral gaan inzien dat het anders kan. Voor een paard hoef je echt geen gras te hebben. Er zijn zoveel inspiratie tracks of PP's te vinden online (denk aan deze van Femke Dölle of Heidy Abma).
Je kan altijd een mogelijkheid creëeren als je daarvoor openstaat. Paarden welzijn moet meer in de kijker komen.
Bon, dit lijkt me voldoende stof tot nadenken. Laat me gerust weten wat je vond van mijn aller eerste blog!
Reactie plaatsen
Reacties